Rynki kryptowalut oferują wielkie możliwości zysku, ale jak każde inwestowanie, wiążą się z ryzykiem. W tym przypadku o tyle większym, że rynek kryptowalut ciągle dynamicznie się rozwija i wiedza o zagrożeniach nie jest jeszcze powszechna. Przypadek Rug Pull jest o tyle istotny, że dotyka nie tylko początkujących, ale także doświadczonych inwestorów. Czym jest Rug Pull, jak zauważyć zagrożenie i jak się bronić? Sprawdźmy!
Spis treści
Co to jest Rug Pull?
Niestety potencjalnie duży zysk bardzo często zasłania rozsądek, co sprawia, że oszustwa kryptowalutowe nie tylko wciąż mają się dobrze, ale też pojawiają się nowe. Jednym z takich zagrożeń jest oszustwo nazwane „Rug Pull”, czyli tłumacząc z języka angielskiego: wyciągnięcie dywanu spod stojącej na nim osoby.
Co to jest Rug Pull w praktyce? Jest to oszustwo polegające na stworzeniu kompletnie nowego tokena i zbudowaniu wokół niego pełnej społeczności. Po zgromadzeniu odpowiednich środków twórcy niezapowiedzianie wycofują wszystkie zgromadzone fundusze, co sprawia, że inwestorzy zostają z bezwartościowymi tokenami. Metaforycznie został im wyciągnięty dywan spod nóg.
Takie oszustwo wymaga długiego przygotowania i uwierzytelnienia, stąd łatwo stać się jego ofiarą, gdyż z pozoru wszystko wygląda tak, jak powinno. Podobnie jak w przypadku kryptowalutowego oszustwa z fałszywymi tokenami.
Jak przebiega Rug Pull?
Rug Pull to przemyślany proces, który wymaga czasu przynajmniej na odpowiednie zastawienie pułapki. Jak przebiega Rug Pull?
- Oszuści tworzą projekt kryptowalutowy, z reguły z nowym tokenem. Najczęściej związany jest z aktualnie popularnymi tematami, żeby wyglądał jak inwestycja w innowacje, pozwalające na wysoki zwrot.
- Marketing – Zazwyczaj stawia na metody, które mają uwiarygodnić projekt. Bardzo często angażowani są opłaceni influencerzy i fałszywe recenzje.
- Przyciąganie inwestorów – Tworzone są specjalne zachęty, które mają zachęcać do wpłacania środków, np. bonusy dla pierwszych inwestorów.
- Wycofanie środków (Rug Pull) – Gdy wartość projektu osiągnie pożądany poziom, twórcy wycofują wszystkie środki, likwidują swoje udziały i z reguły zamieniają tokeny na stabilne kryptowaluty.
- Zniknięcie – Praktycznie jednocześnie z punktem czwartym znikają z sieci wszystkie strony projektu i profile w social mediach. Kontakt jest niemożliwy, a inwestorzy zostają bez środków i możliwości ich odzyskania.
Warto pamiętać, że chociaż Rug Pull wymaga czasu na przygotowanie, to jednocześnie sam proces oszustwa może przebiec bardzo szybko.
Rodzaje Rug Pull
W zależności od dokładnego sposobu możemy wyróżnić kilka rodzajów tego oszustwa. Warto podkreślić, że niezależnie od rodzaju, efekt jest zawsze ten sam. Jakie są rodzaje Rug Pull?
- Hard Rug Pull – Jest to wersja opisana wyżej. Środki zostają wycofane nagle, nie dając czasu na reakcję.
- Soft Rug Pull – Od Hard Rug Pull różni się tym, że środki są wypłacane powoli, żeby uśpić czujność inwestorów.
- Token Pull – Ten rodzaj działa na zasadzie dumpingu. Twórcy posiadają znaczną liczbę tokenów, ale ich nie udostępniają. Mniejsza ilość dostępnych tokenów ma sprawić wrażenie trudniej dostępnych i podnieść ich wartość. Gdy ta osiągnie zakładany poziom, twórcy spieniężają wszystkie swoje tokeny, co obniża ich ceny do praktycznie bezwartościowych.
Często można również usłyszeć, że istnieją tylko dwa rodzaje Rug Pull: twardy (hard) i miękki (soft). W takim podziale Token Pull jest jedną z metod przeprowadzenia Soft Rug Pull.
Jak rozpoznać Rug Pull?
Rozpoznanie Rug Pull może być trudne, ale istnieją pewne sygnały ostrzegawcze. Należy zwrócić uwagę na brak przejrzystości projektu, anonimowość jego twórców, brak audytów bezpieczeństwa oraz gwałtowny wzrost wartości tokena bez uzasadnienia.
Uważaj na projekty, które obiecują szybkie zyski bez ryzyka – to często pierwszy sygnał ostrzegawczy. Warto również zwrócić uwagę na to, kto reklamuje nowy projekt. Influencerzy rzadko kiedy będą mieli wiedzę, żeby być w stanie konstruktywnie ocenić, co reklamują, a za pieniądze zrobią wszystko. Sprawdź dokładnie, jak działają oszuści kreujący się na ekspertów.
Jak uchronić się przed oszustwem typu Rug Pull?
Najważniejszy w inwestowaniu zawsze jest rozsądek, w końcu inwestowanie wiąże się z ryzykiem. Owszem, to nie wina ofiary, że została okradziona, aczkolwiek w tej sytuacji to Ty podjąłeś decyzję o inwestycji w ryzykowny projekt, a odzyskanie środków jest w zasadzie niemożliwe.
Jak uchronić się przed Rug Pull? Jak już powiedzieliśmy: najważniejszy jest rozsądek i trzeźwa ocena wiarygodności danego projektu. Sprawdź, czy projekt przeszedł audyt, kto za nim stoi i co bardzo ważne: jakie są warunki wycofywania środków. Nie pozwól, żeby utopijna wizja dużych i szybkich zysków przesłoniła ci krytyczne myślenie.
Przede wszystkim jednak nie inwestuj wszystkich środków w jeden projekt. Jedną z podstaw inwestowania jest klasyczne dywersyfikowanie portfela swoich inwestycji. Warto również podejść do inwestowania długofalowo i unikać projektów o wysokim ryzyku, gdyż te zawsze wiążą się z niższym bezpieczeństwem.