Waluty FIAT, waluty fiducjarne, bramka krypto-fiat – te pojęcia nieustannie pojawiają się w przestrzeni cyfrowych aktywów. Co oznaczają, co je łączy, a co różni? Przeczytaj ten artykuł w całości, a otrzymasz odpowiedzi na te pytania i nie tylko.
Spis treści
Czym są waluty FIAT?
Waluta FIAT to nic innego jak rodzaj pieniądza, który uzyskał status prawny jako środek płatniczy w danym kraju. Nie jest poparty żadnym metalem szlachetnym, a jego wartość podlega zaufaniu społeczeństwa wobec instytucji banku centralnego. Oznacza to, że koszt wyprodukowania waluty nie jest wartością samą w sobie, a to jaka jest jej wartość, ustanowiono w dekrecie stworzonym przez rząd.
Waluta fiducjarna to pojęcie wymienne, oznacza to samo co waluta FIAT, czyli tradycyjny pieniądz.
Waluty FIAT – lista najpopularniejszych z nich
Poniżej przedstawione są najważniejsze waluty w kontekście gospodarki całego świata, ale też poszczególnych regionów:
- Dolar amerykański (USD)
- Euro (EUR)
- Jen japoński (JPY)
- Funt brytyjski (GBP)
- Frank szwajcarski (CHF)
- Dolar australijski (AUD)
- Dolar kanadyjski (CAD)
- Juan chiński (CNY)
- Rupia indyjska (INR)
- Real brazylijski (BRL)
Cechy walut fiducjarnych
Brak pokrycia materialnego: Waluty fiducjarne nie opierają swojej wartości na towarach fizycznych typu srebro czy złoto, lecz na zaufaniu do instytucji emitujący daną walutę.
Centralizacja: Tradycyjny pieniądz jest regulowany przez centralne instytucje rządowe. Kontrolują ich podaż, co pozwala na manipulowanie gospodarką – stymulacja wzrostu lub pozorna walka z inflacją.
Inflacja: W związku z tym, że bank centralny reguluje walutę, może także decydować o dodruku pieniędzy i ich dopływie na rynek. Inflacja to nic innego, jak spadek siły nabywczej pieniądza.
Zmienność wartości: Mimo, iż cechują się znacznie większą stabilnością niż waluty cyfrowe i nikt nie ma co do tego wątpliwości, to jednak waluty fiducjarne także mają swoje wahania kursu, co można szczególnie dostrzec w obliczu nieustannie zmieniających się wydarzeń na skalę globalną.
Powszechna akceptowalność: Środek płatniczy zaakceptowany prawnie przez rząd jest pieniądzem, którym zapłacimy wszędzie. Różni się to znacząco od walut cyfrowych, gdzie w 2024 roku, mimo stale rozwijającego się sektora De-Fi, często musimy przejść przez bramkę krypto-fiat, by dokonać transakcji.
Czym różnią się waluty FIAT od walut cyfrowych?
Kryptowaluty przede wszystkim nie są pod nadzorem żadnej instytucji rządowej. Technologia blockchain, na której oparte są waluty zapewnia bezpieczeństwo transakcji mimo braku podmiotu stanowiącego pieczę nad całym procesem.
Jej wartość uzależniona jest od użyteczności technologii oraz podaży. Wiele kryptowalut ma charakter deflacyjny, co w skrócie oznacza, że jej ilość jest ograniczona i nigdy nie będzie większa.
Wiemy na przykład, że sieć Bitcoin, najstarsza kryptowaluta o najwyższej wartości, wyemituje jedynie 21 milionów tokenów. Większość z nich została już wyemitowana, a ich ilość wprowadzana poprzez wydobywanie bloków stale się zmniejsza – kwiecień 2024 to miesiąc, w którym doszło do kolejnego przepołowienia nagrody dla górników.
Zmienność wartości kryptowalut sprawia, że o walutach cyfrowych mówi się jako o aktywie o wysokim poziomie ryzyka i jest w tym sporo prawdy. Dlatego dla osób szukających bezpiecznych rozwiązań na ulokowanie swojego kapitału, kryptowaluty nie będą odpowiednim rozwiązaniem.
Podsumowanie
Pieniądz fiducjarny to waluta powszechnie akceptowana i regulowana przez rząd – jej wartość jest zmienna, lecz nie podlega większym załamaniom. Ulega inflacji i nie ma pokrycia wartości w fizycznym sensie. Zaufanie społeczeństwa wobec instytucji emitującej pieniądz dyktuje jej wartość.
Choć sektor zdecentralizowanych finansów (De-Fi) stale się rozwija i oferuje coraz więcej możliwości na lokowanie swojego kapitału i zarabianie, wciąż nie jest powszechnie używany i akceptowany w normalnych instytucjach. Wielu zwolenników cyfrowych walut twierdzi nie bez przyczyny, że w związku z rosnącą krzywą adopcji w przestrzeni web3 oraz ekspansją na coraz większych sektorach gospodarki, w kolejnych latach używalność zdecentralizowanych walut będzie coraz powszechniejsza.